Boekrecensies van Charles Kuijpers

Na het prachtige “ Nachtblauw ” komt een andere historische roman van Simone van der Vlugt aan bod, en wel “Schilderslief” uit 2019. Het verhaal gaat over en wordt verteld door Geertje Dircx. Zij verlaat als 22-jarige in 1632 haar geboorteplaats Edam en gaat werken in herberg Het Morriaenshooft in Hoorn. In die plaats ontmoet ze Abraham Claeszoon Outgers en trouwt met hem. Hun huwelijk is helaas van korte duur, Abraham verdrinkt bij een zeereis. Geertje komt op heel bijzondere wijze in contact met de familie Beets die acht kinderen (over) heeft en een kindermeisje nodig heeft. Ze doet dat een paar jaar tot volle tevredenheid. Als haar baan op natuurlijke wijze verloren gaat, komt ze op voorspraak van Beets in Amsterdam terecht bij Rembrandt van Rijn. Diens echtgenote Saskia is ernstig ziek en Rembrandt wil hulp bij de zorg voor zoontje Titus. Ook die taak vervult Geertje toegewijd. Na de dood van Saskia wordt Rembrandt al snel verliefd op Geertje, die het zich laat welgevallen, en tot ...

In “Het geval Hekse Falsema” onderzoekt Daan Heerma van Voss de vraag “waarom Nederland zijn vrouwelijke politici haat”. Aangezet door een (fictief?) haatdragend betoog van taxichauffeur François over burgemeester Femke Halsema die daarin Hekse Falsema wordt genoemd, analyseert de schrijver de veel waargenomen haat tegen politica’s als Femke Halsema, Sigrid Kaag en Sylvana Simons. Overigens speelt dit onderwerp feitelijk al sinds de vrouw haar intrede in de politiek deed. Het begon al met Suze Groeneweg die in 1918 het eerste vrouwelijke Kamerlid werd, en ging nooit meer over. De ouderen onder ons denken dan terug aan bijvoorbeeld Marga Klompé, Haya van Someren-Downer en Hanja Maij-Weggen. Kaag, Halsema, Simons en vele andere vrouwelijke politici in binnen- en buitenland werden en worden in de media en vooral op internet veelvuldig onheus bejegend en uitgescholden. Zo worden zij gezien als exponenten van het elitarisme, waarbij elitair beschouwd wordt als een scheldwoord omdat het een ...

Het heeft er alle schijn van dat onze samenleving steeds meer verhardt, en dat polarisatie hoogtij viert. Liquidaties lijken aan de orde van de dag, femicide neemt toe tot onrustbarende vormen, en daders van moorden zijn steeds jonger. Dat beeld wordt uitgedragen door de media. In “Mythen over moord” geven hoogleraar Marieke Liem en misdaadjournalist Gerlof Leistra een verrassend ander beeld van fataal geweld in Nederland. Zij analyseren alle geregistreerde gevallen van moord en doodslag over de periode 1992-2022. De begrippen “moord” en “doodslag” hebben juridisch een verschillende betekenis. Van moord is sprake als iemand wordt gedood met de vooropgezette bedoeling van de pleger (voorbedachte rade). Doodslag is het opzettelijk ombrengen van iemand zonder die vooropgezette bedoeling. In het boek wordt ter wille van de leesbaarheid het woord moord ook gebruikt voor gevallen van doodslag. Aan de hand van een databank van ruim 5500 moorden constateren de auteurs een gestage daling va...

Na het meer dan zeer goede “ Moordzuchtig brein ” van Gerard Legerstee verdient zijn op 18 juli 2025 verschenen “De asielmoorden” de volle aandacht. Het inhoudsrijke verhaal herbergt diverse actuele maatschappelijke thema’s. Zoals de titel al doet vermoeden, is het asielzoekersprobleem het hoofdonderwerp. In het voorjaar van 2015 vergaat een boot met vluchtelingen voor de kust bij Bodrum. De dan zeventienjarige Rafi Samaan overleeft de ramp, maar zijn ouders komen om. Rafi reist verder en bereikt uiteindelijk na vele omzwervingen en problemen in zijn eentje Nederland. In de loop van de tijd integreert hij goed en kan na de nodige studie aan de slag als fysiotherapeut. Dan verschuift de focus naar 2024. De Syrische vluchteling Alexander verblijft in Rotterdam. In de media ontstaat veel aandacht voor een rechterlijk vonnis waardoor de tienjarige Levon Simoyan met zijn vader zal worden uitgezet naar Armenië. Voor- en tegenstanders buitelen over elkaar heen in hun commentaren. Alexander ...

In het kader van de maand voor de filosofie 2025 schreef Tommy Wieringa het boekje “Optimisme zonder hoop”. In 81 pagina’s op vrij bescheiden formaat weet hij een uiterst boeiend betoog op te bouwen over onze al dan niet nabije toekomst. De verwachtingen van de schrijver zijn allesbehalve hooggespannen, en dat wordt vanzelfsprekend vooral veroorzaakt door de onrustbarende mondiale ontwikkelingen op velerlei vlak. Als typering ervan gebruikt Wieringa het even elegante als kenmerkende woord “afglijdingsgewenning”. Daarmee doelt hij op het menselijk vermogen te leren omgaan met de voortgaande teloorgang van de van oudsher verwachtingsvolle samenleving. Over zijn oudste dochter schrijft hij dan: “Ze is veertien, ze heeft al van jongs af aan fantasieën over het moederschap; de tranen schieten me in de ogen als ik denk aan de wereld die haar en haar kinderen te wachten staat. Een wereld waarin het recht van de sterkste doende is zich overal te laten gelden, het machtsmodel waarin de rol va...

Van de vele boeken van Philippe Claudel zijn er tot nu toe slechts twee hier besproken. Maar dat waren dan ook meesterwerken. In 2018  “ Het kleine meisje van meneer Linh ” dat in  2005 een onuitwisbare indruk achterliet. En in 2023 kwam een ander oud boek aan bod, “ Het verslag van Brodeck ” uit 2008, dat ook al buitengewoon goed was. Enige tijd daarna viel “Een Duitse fantasie” van Claudel overigens zodanig tegen dat er geen recensie volgde omdat ik het niet uitlas. Recentelijk kwam “Schemering” in beeld waarvan de eerste druk in september 2023 verscheen. De synopsis was veelbelovend. En inderdaad, ook dit blijkt een heel bijzonder boek te zijn. Het verhaal speelt zich af in een afgelegen dorpje in een onbekend Keizerrijk ergens in Midden-Europa. Functionarissen worden veelal niet met hun eigen naam maar met hun functie aangeduid. Zo zijn daar onder meer de Politieman, de Plaatsvervanger, de Commandant, de Pastoor, de Imam, de Dokter en de Burgemeester. Het schept een enigsz...

Jan Brokken is een Nederlandse non-fictieschrijver met een imposant oeuvre. Van zijn zeer vele boeken zijn tot dusverre alleen “ De vergelding ” en “ De ontdekking van Holland ” hier besproken. Beide boeken kregen het predicaat “zeer goed”. Op 3 juni 2025 verscheen “De weemoed van de reiziger”. Brokken is een kunstliefhebber en reist veel. Beide hartstochten komen in dit boek samen in veertien verhalen over kunstenaars in de breedste zin des woords in plaatsen waar de schrijver ooit neerstreek. Op de begraafplaats van het prachtige tegen de Franse Pyreneeën gelegen kustplaatsje Collioure hangt aan een grafsteen een authentieke brievenbus van de Franse posterijen. “Over het uur van de lichting gaf de brievenbus geen uitsluitsel, en in het licht van de eeuwigheid is dat ook wel te begrijpen. Haast houdt op bij het hek van het kerkhof.” De brievenbus is voor berichten van bewonderaars van de aldaar begraven dichter Antonio Machado, die anders weg zouden waaien. “De dood is een gri...